«PRISMa» poliedrikoa

PRISM espioitza zerbitzuari buruzko albisteek mundua zeharkatu dute asteotan eta ez da gutxiagorako. Probak falta genituen, baina Edward Snowdenek argitara emandako informazioei esker Interneteko zerbitzu garrantzitsuen bidez ere espioitza egiteko balio duen tresna ezagutu dugu.

Edward Snowden CIArentzat eta AEBetako Segurtasun Agentzia Nazionalarentzako lan egiten zuen gazte bat da. Soldata aparta, familia eta bizimodu ona zituen, baina guztia kolokan jarri eta ezagutzen zituen zenbait informazio argitara ematea erabaki du. Hong Kongera ihes egin eta bertatik erabaki du informazio horiek zabaltzea.

Ez du famatua izatea helburu, nahiz eta hori saihestea ezinezkoa izango zaion dagoeneko. Berak emandako elkarrizketa batean, indarrean den espioitza orokor eta indiskriminatuarekin bukatzeko gogoa azaldu du. Barne beharrak eraman du Edward egin duena egitera.

Momentuz, aurkezpen baten zenbait diapositiba bakarrik ezagutu dira, baina informazio gehiago ere egon daitezke ate joka. Hala ere, ezagututakoa nahikoa izan da hautsak harrotu eta Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, You Tube, Skype edota Apple bezalako enpresen inplikazioa azaleratzeko. Noski, gehienek kaleratutakoa ukatu egin dute, eta, egia esan, ez dago oraindik batere argi nolakoa izan den enpreson parte hartzea aferan honetan.

Hori bai, Snowdenen keinuak sarean zalaparta handia sortu du. PRISM programa bertan behera uzteko eskatzeko kanpainak abiatu dira dagoeneko. Horien artean ezagunena Stop Watching Us dugu, eta, sustatzaile nagusienen artean, besteak beste, Mozilla, Reddit edota EFF Electronic Frontier Foundation daude.

EFF aspalditik horrelako eskubide urraketen aurka lanean diharduen fundazioa da. Bere webgunean mezu elektroniko bidezko beste salaketa ekimen bat ere proposatzen dute, eta, horrekin batera, PRISM oztopatu edo saihesteko bideak eskaintzen dituen webgune informatibo bat ere.

Kanpainaren beste sustatzaile garrantzitsu bat Mozilla fundazioa da. Bereziki garrantzitsua da Mozilla, software libreko Firefox nabigatzaile ezaguna aurrera ateratzen duen fundazioa baita. Batzuetan zalantzan jarri ohi da Firefoxen ekarpena, Chrome bezalako nabigatzaileen aurrean. Kasu honetan argi geratu da bataren eta bestearen interesak zeharo ezberdinak direla; hala, Firefox PRISM programaren aurkako kanpaina sustatzen ari den bitartean, Chromeren sortzailea den Google auzian zuzenean inplikatuta dago.

Bada, hala ere, gustatzen ez zaidan ikuspuntu anglosaxoi bat honetan guztian. Alde batetik, egindakoaren tamaina ikusita, eskariak, horixe dira: eskari. Batzuetan, gainera, eskasak benetan. Gertatutakoari buruzko informazioa eskatzera soilik mugatzen dira eskariotako asko. Beste alde batetik, AEBetako herritarrak espioitzaren jomuga izan zitezkeelako lehertu da guztia. Erreklamazio asko ere hortik doaz, AEBetako herritarren eskubideak bermatzea eskatuz. Horrelako neurri batek ez du mugarik, AEBetako herritarren eskubideak bermatuta baleude ere, nahikoa litzateke kanpoko estatu batek berdina egin eta AEBei datuak ematea. Arazoa globala da, ez etxe barrukoa.

Hala ere, argi utzi behar dugu gure inguruan horrelako legeak ezagutu izan ditugula. Are gehiago, orain dela urte asko aplikatzen ari zaizkigu, bai Espainian bai Frantzian. Gai hauekiko kezka hedabideek AEBetan gertatutako zerbait azaleratzean bakarrik baldin badugu, jai dugu. Horren erru osoa guk dugu!

Edward Snowdenek egin duena ez litzateke delitu izan behar, azken finean, AEBetako legeen aurka eginez, ezkutuan, herritarrak zelatatzen ari direla salatu baitu. Besterik ez. Internet aske mantentzen saiatu izana da leporatu ahal dakiokeen gauza bakarra. Internet aske bat izan gabe, gauzak aldatzea zailagoa izango da. Horra hor ekimenon balioa.

[box type=”info”]Artikulu hau Gaur8 astekarian publikatu da.[/box]

Erlazionatutako bidalketak:

[related_posts limit=”4″ image=”100″]