Ikaskuntza prozesuan lau fase izan ohi direla esan ohi da: ezjakintasun inkontzientea, ezjakintasun kontzientea, gaitasun kontzientea eta gaitasun inkontzientea. Abraham Maslowk proposatutako sailkapen horrekin ados egon ala ez, argi dago edozein baieztapen serio egiteko garaian datuak garrantzitsuak direla.
Informazioa edo datuak izatea beharrezkoa da erabaki egokiak hartzeko, edo, behintzat, ezjakinak garela jakiten hasteko. Lurraldetasun ikuspuntu batetik, datuak izatea are garrantzitsuagoa da, jendartea ulertzen hasteko. Ez hori bakarrik. Datu horiek libreak badira, beste norbaitek erabili, ustiatu edo eraldatu eta aberastasuna, aplikazioak edo egitasmo berriak sor ditzake. Hori da zehazki Datu Ireki egitasmoekin (Open Data) lortu nahi izaten dutena.
Euskal Herriak, bere izaeragatik, arazoak izan ditu zazpi lurraldeak barnean hartzen dituen datu biltegi normalizatu bat izateko. Hala ere, badira informazio interesgarri partzialak ematen dituzten atariak Nafarroan (gobiernoabierto.navarra.es) eta baita EAEn ere (opendata.euskadi.net). Estatuek ere badituzte biltegi propioak Frantzian (data.gouv.fr) eta Espainian (datos.gob.es).
Euskal Herria oso-osorik kontuan hartuko zuen datu bildumarik ez genuen orain arte, baina Gaindegiak, Udalbiltzaren laguntzarekin, datuak.net ataria sortu berri du. Euskal Herriari buruzko datu fitxategiak modu irekian eta berrerabilgarrian eskaintzea dute helburu.
Horrekin batera, beste bi atari ere berritu eta martxan jarri dituzte: atlasa.net Euskal Herriko ekonomiaren eta gizartearen atlasa, eta euskalgeo.net Euskal Herriko datu espazialen azpiegitura. Gaindegiak egindako lan hori lehen harri garrantzitsua da etorkizunean datu horiekin lurralde mailako gauzak egiteko. Beharbada, esfortzu publikoak egin beharreko gauza bat beharko luke izan, baina, esfortzu publiko handiago baten faltan, Udalbiltzari eta zenbait udalei esker, ondare komunari ekarpen izugarria egin diote horrekin.
Oraindik batzuek zalantzan jartzen dute era horretako egitasmoen garrantzia. Ezagutza oinarri duen jendarte baten parte izan nahi baduzu, horrelako egitasmoak ere beharrezko ditugu. Ezjakintasun inkontzientea igarota, behintzat, ezjakintasun kontzientetik gaitasun kontzientera igarotzen hasteko.
[box type=”info”]Artikulu hau Berria egunkarian publikatu da Irlen Sarea atalean.[/box]
